ขอกราบเรียนถามหลวงตาว่าในชีวิตประจำวันทุกวัน เราพิจารณา  อนิจจัง  ทุกขัง อนัตตา  อยู่เป็นประจำจนเห็นความไม่เที่ยง  เป็นทุกข์  และความไม่มีตัวตน  และเห็นได้เป็นส่วนใหญ่ แต่ก็ไม่หมดเลยทีเดียว   การที่เราพิจารณาอยู่เนืองๆอย่างนี้ผลที่ได้จะเป็นอย่างไร  จิตใจเราจะไปได้ถึงขั้นไหนครับ  ถ้าเราไม่ได้ทำสมาธิประกอบด้วย  ขอความกรุณาหลวงตาด้วยครับ

เรียนคุณณรงค์ หลวงตาไม่ได้ตอบปัญหาของคุณ เนื่องจากองค์หลวงตาท่านดำริให้เราต่างรู้จักปฏิบัติจิตตภาวนา หากติดขัดการภาวนาแล้วจึงค่อยกราบเรียนถามท่าน 

หลวงตา     :     ประเทศไหนก็ตามเถอะ ก็มาเข้าหูนี่แหละ พอรับก็รับ ไม่พอรับก็ปัดออกได้จะว่าไง ถามมีแต่เรื่องผิวๆ เผินๆ ถามไปเฉยๆ เจ้าของไม่ได้ปฏิบัติได้รู้ในเจ้าของ พอจะเอาของจริงออกมาพูดบ้างให้ได้ฟังตามหลักธรรมชาติที่ปฏิบัติเพื่อรู้ของจริง เห็นของจริงๆ แล้วรู้จริงๆ ตอบได้จริงๆ ว่างั้นแหละ นี่มันไม่ได้เรื่อง ถามผิวๆ เผินๆ ไป ได้ยินตามปริยัติว่าไงแล้วก็ว่าตามปริยัติไปอย่างนั้น ไม่ตอบ ไม่ควรตอบไม่ตอบ เท่านั้นแหละพอ

วันนี้ปัญหาทั้งสามข้อนี้ไม่ค่อยได้เป็นประโยชน์อะไรนักยิ่งกว่าข้อที่หนึ่ง คนที่หนึ่งที่ถามนั้นเหมาะสมมาก กระเทือนทั้งชาติทั้งศาสนาไปพร้อมๆ กัน เพราะฉะนั้นเราจึงขออนุโมทนา และยกคำที่เขาอนุโมทนาเรากลับคืนให้เจ้าของเดิมเท่านั้นแหละ อันนี้ดี ให้เป็นคติเตือนใจได้ดี นอกนั้นเหลวๆ ไหลๆ ไปคว้าเอาตำราโน้นตำรานี้มาถามโดยเจ้าของไม่ได้ปฏิบัติพอให้รู้เห็นประจักษ์กับใจบ้างมาถามบ้างเลยนะ เราจึงไม่อยากจะตอบ ก็มีเท่านั้นละ 

                                                   ___________

(ทีมงานขอแนะนำกัณฑ์เทศน์วันที่ 23 ธันวาคม 2545 กดฟังและอ่านเทศน์ได้ที่ http://www.luangta.com/thamma/thamma_talk_text.php?ID=1756&CatID=2) ท่านเทศน์สอนลำดับขั้นการภาวนาไว้ให้เป็นที่เข้าใจ ผลของการภาวนาเจ้าของผู้ภาวนาจะทราบได้ด้วยตนเอง