กราบนมัสการหลวงตาที่เคารพอย่างสูงยิ่ง       ที่ว่า ความคิดไม่ใช่จิต  เมื่อปฏิบัติตามที่ท่านสอนภาวนาแล้วรู้สึกโล่ง แต่สักพักจะเห็นอาการหมุน ๆ ของกิเลส  วนเวียนๆ อยู่อย่างนี้ บางทีก็ติดสัญญา  ควรดำเนินต่อไปอย่างไรเจ้าคะ   ขอรบกวนอีกข้อเจ้าคะคือเวลาลืมตาภาวนาแล้วเป็นสมาธิดีแต่หลับตาไม่ค่อยเป็น ทำอย่างไรจะหลับตาทำสมาธิได้เจ้าคะ หรือหากอิริยาบถใดเป็นสมาธิแล้วก็ให้รักษาคงไว้       กราบนมัสการมาด้วยความเคารพอย่างสูงยิ่ง

เรียนคุณพิมพ์
หลวงตาเมตตาแสดงธรรมตอบปัญหาธรรมของคุณให้
เมื่อเช้าวันที่ ๓๑ ตุลาคม ๒๕๔๖  ณ  วัดป่าบ้านตาด  ดังนี้

โยม            :     กราบนมัสการหลวงตาที่เคารพอย่างสูงยิ่ง ที่ว่าความคิดไม่ใช่จิต เมื่อปฏิบัติตามที่หลวงตาสอนภาวนาแล้วรู้สึกโล่ง แต่สักพักจะเห็นอาการหมุน ๆ ของกิเลส  วนเวียนๆ อยู่อย่างนี้ บางทีก็ติดสัญญา  ควรดำเนินการต่อไปอย่างไรเจ้าคะ

หลวงตา     :     นั่นละมันคิด ให้ระงับจิตอย่าให้มันคิดเข้าใจไหม มันวนเวียนมันออกไปเป็นความคิดไปแล้วนั่นน่ะ ความคิดกับจิตไม่ใช่อันเดียวกัน แต่เกิดขึ้นจากจิตเข้าใจเหรอ อย่าปล่อยให้มันคิด เวลาจะต้องการความสงบให้สงบด้วยธรรมบทใดก็ได้อย่างที่เขาเคยปฏิบัติเข้าใจไหมล่ะ เช่น พุทโธ เป็นต้น ก็ได้ ให้สติตั้งอยู่ อย่างวันนี้พูดกันชัดเจนแล้วนะ เอ้า ว่าไป

โยม            :     คือเวลาลืมตาภาวนาแล้วเป็นสมาธิดีกว่าหลับตาภาวนา ทำอย่างไรถึงจะหลับตาแล้วทำสมาธิได้เจ้าคะ หรือหากอิริยาบถใดเป็นสมาธิแล้วก็ให้รักษาคงไว้ กราบนมัสการมาด้วยความเคารพอย่างสูงยิ่ง 

หลวงตา     :     เราอย่าเผลอ หลับตาก็ไม่เผลอ ลืมตาก็ไม่เผลอมันก็เป็นสมาธิได้ทั้งหลับตาทั้งลืมตานั้นแหละ ถ้ามันหลับตาดี ลืมตาไม่ดี แสดงว่าสมาธิคอยแต่จะล้ม แบบนี้ ยังหาหลักเกณฑ์ไม่ได้เข้าใจไหม เอ้า เป็นอย่างนั้นนี่

(โปรดหาอ่านธรรมะหลวงตาเพิ่มเติมในขั้นธรรมต่อไปได้ในเว็บ
ไซด์นี้ และขออนุโมทนาในการบำเพ็ญธรรมของคุณมา ณ ที่นี้)